Cuộc chiến chống vi phạm bản quyền của Nintendo tiếp tục leo thang. Hãng game Nhật Bản vừa đệ trình yêu cầu lên tòa án liên bang Mỹ, đòi James “Archbox” Williams – một hacker và quản trị viên diễn đàn SwitchPirates – phải bồi thường 4,5 triệu USD vì điều hành các trang web phát tán game lậu cho hệ máy Nintendo Switch.
Từ “modder” ẩn danh đến bị truy ra bởi chính dữ liệu máy sửa chữa
Vụ việc bắt nguồn từ năm 2024, khi Nintendo khởi kiện James Williams – người được cộng đồng biết đến với biệt danh “Archbox” – với cáo buộc phân phối và bán trái phép hàng loạt bản sao game Nintendo Switch thông qua nhiều “cửa hàng lậu” trực tuyến.
Theo hồ sơ tòa án, Williams không chỉ điều hành các trang web này mà còn đóng vai trò quản trị viên của subreddit “SwitchPirates”, một diễn đàn quy tụ hàng chục nghìn người chuyên chia sẻ công cụ bẻ khóa, ROM và hướng dẫn tải game lậu.
Đáng chú ý, Nintendo đã lần theo dấu vết Archbox thông qua chính tài khoản mạng xã hội và hồ sơ sửa chữa máy Switch của anh ta, xác định được địa chỉ cư trú tại khu vực Phoenix, bang Arizona. Sau khi nhận trát hầu tòa, Williams không có bất kỳ phản hồi pháp lý nào, dẫn đến việc tòa ban hành phán quyết vắng mặt (default judgment) vào cuối năm 2024, công nhận Nintendo thắng kiện.
Nintendo đòi 4,5 triệu USD, tiếp nối chuỗi thắng lợi chống vi phạm
Trong tài liệu mới nộp lên Tòa án Liên bang khu vực Tây Washington (Seattle) vào đầu tháng 10, Nintendo yêu cầu phán quyết mặc định về khoản bồi thường 4,5 triệu USD đối với Williams.
Công ty lập luận rằng bị đơn không hề kháng cáo hay phản hồi trong suốt gần một năm, dù từng thuê luật sư nhằm can thiệp vào một số trát triệu tập nhân chứng bên thứ ba. Theo Nintendo, hành vi này cho thấy bị đơn cố tình kéo dài vụ việc, và khoản bồi thường là hoàn toàn hợp lý.
Phiên điều trần cho yêu cầu này được ấn định vào ngày 24 tháng 10, và nếu được chấp thuận, đây sẽ là một trong những án phạt dân sự lớn nhất Nintendo từng áp dụng cho hành vi vi phạm bản quyền cá nhân.
Trước đó, vào đầu năm 2025, Nintendo cũng đã thắng kiện và thu về 2 triệu USD từ công ty Modded Hardware, đơn vị chuyên cung cấp chip bẻ khóa và phụ kiện “crack” cho Switch.
Nintendo tăng cường “thanh trừng” giới game lậu
Vụ kiện Archbox không phải là động thái đơn lẻ. Trong suốt năm 2025, Nintendo đã tăng cường phối hợp với các cơ quan thực thi pháp luật quốc tế để truy quét các kho lưu trữ ROM và trang web phát tán game lậu.
Một trong những vụ việc lớn nhất diễn ra hồi tháng 7/2025 khi FBI phối hợp với Cơ quan Điều tra Tài chính Hà Lan (FIOD) triệt phá NSw2u, một trong những kho lưu trữ ROM Switch lớn nhất thế giới, tồn tại suốt 5 năm trước khi bị đóng cửa. FBI sau đó xác nhận có sự hợp tác trực tiếp với phía Nintendo trong quá trình điều tra, dù hãng game chưa từng công khai thừa nhận vai trò của mình.
Switch 2 và biện pháp chống “bẻ khóa” phần cứng
Song song với các vụ kiện, Nintendo còn triển khai nhiều biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn vi phạm trên Switch 2, hệ máy mới ra mắt được 5 tháng. Theo các báo cáo, Switch 2 có thể bị “brick” (vô hiệu hóa hoàn toàn) nếu hệ thống phát hiện dấu hiệu can thiệp phần mềm hoặc cài đặt game không chính thống.
Động thái này được cho là nhằm răn đe các “modder” và hacker, đồng thời bảo vệ hệ sinh thái của Nintendo trước nguy cơ lan tràn nội dung lậu – vốn từng khiến các hệ máy trước như 3DS và Wii U thiệt hại hàng trăm triệu USD.
“Cuộc chiến dài hơi” giữa Nintendo và giới vi phạm bản quyền
Nintendo từ lâu đã nổi tiếng là hãng game có lập trường cứng rắn nhất trong ngành khi đối phó với vi phạm bản quyền. Từ việc kiện các trang ROM như LoveROMs, LoveRetro vào năm 2018, đến các vụ truy tố cá nhân như Gary Bowser (Team Xecuter) hay Archbox ngày nay, công ty cho thấy quyết tâm duy trì ranh giới pháp lý rõ ràng giữa người tiêu dùng và giới phát tán lậu.
Trong khi một số người chỉ trích Nintendo là “quá khắt khe”, nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng các hành động này là cần thiết để bảo vệ tài sản trí tuệ trong thời kỳ mà ROM và công cụ giả lập có thể lan truyền chỉ trong vài phút.
Kết luận
Nếu tòa án chấp thuận yêu cầu, James “Archbox” Williams sẽ phải trả khoản bồi thường lên tới 4,5 triệu USD – một con số đủ để gửi thông điệp rõ ràng tới cộng đồng bẻ khóa game: Nintendo sẵn sàng đi đến cùng trong mọi vụ kiện vi phạm bản quyền.
Khi Switch 2 đang mở rộng thị phần và chuẩn bị đón các tựa game bom tấn đầu tiên, dường như hãng game Nhật Bản đang muốn đảm bảo rằng kỷ nguyên mới của mình sẽ không lặp lại “vết xe đổ” của quá khứ, nơi những chiếc máy bị hack và ROM lậu từng hoành hành trên toàn cầu.
